Europese zeehavens moeten in 2050 CO2-neutraal zijn. Om dit doel te bereiken, is slimme, gecoördineerde besluitvorming rondom scheepsbezoek essentieel. Dat is waar het recent door NWO toegekende PortCall.Zero project zich op gaat richten. Het project ontvangt 4 miljoen euro uit het NWO Perspectief programma. Met de toekenning vanuit NWO kunnen 8 onderzoekers worden aangesteld. 

16 betrokken partijen, onder leiding van Frederik Schulte, TU Delft en co-lead SmartPort, willen duurzamer en efficiënter scheepsbezoek onder meer met kunstmatige intelligentie (AI) benaderingen bewerkstelligen. Daarbij wordt rekening gehouden met de netcapaciteit voor nieuwe walstroominstallaties en de integratie van hernieuwbare brandstoffen. De AI-oplossingen worden in de havens van Rotterdam en Moerdijk gedemonstreerd en geëvalueerd. Met deze oplossingen kan naar schatting jaarlijks 150 miljoen ton aan emissies door wachtende schepen worden bespaard. 

Wachtende schepen 

Wachtende schepen voor de kust zijn een bekend beeld voor wie wel eens op het strand bij Rotterdam of Den Haag staat. “Dit fenomeen noemen we ‘rush and wait’,” legt Frederik Schulte, universitair docent bij de faculteit Mechanical Engineering, uit. “Schepen verbranden enorme hoeveelheden brandstof om zo snel mogelijk hun bestemming te bereiken, maar moeten vervolgens wachten voordat ze de haven in kunnen. Dit draagt wereldwijd bij aan een uitstoot die vergelijkbaar is met de jaarlijkse CO2-uitstoot van heel Nederland.” 

AI en walstroom 

PortCall.Zero wil deze verspilling tegengaan door over te stappen naar een ‘just in time’-strategie. Dit houdt in dat schepen precies op tijd aankomen om meteen geholpen te worden. Daarvoor is betere samenwerking tussen partijen als loodsen, sleepboten, verkeersbegeleiders, havenautoriteiten en terminaloperators nodig. Om die samenwerking te verbeteren, wil PortCall.Zero gebruikmaken van een federated AI-aanpak.  

Naast het verkorten van wachttijden richt het project zich ook op het vergroenen van de energievoorziening in havens. Aangemeerde schepen draaien nu vaak op vervuilende dieselgeneratoren. PortCall.Zero wil dat schepen overstappen op walstroom. “Daarnaast willen we alternatieve brandstoffen zoals methanol en ammoniak introduceren en stimuleren”, zegt Frederik.

Lees het volledige artikel op de website van TU Delft en het persbericht van NWO.