Wateruitdagingen voor bedrijfsleven Rotterdamse haven
Wateruitdagingen voor bedrijfsleven Rotterdamse haven
De staat van het water verandert. Kennisinstituut Deltares bracht in kaart wat de gevolgen hiervan kunnen zijn voor het havenbedrijfsleven en met welke kansrijke maatregelen bedrijven zich hierop voor kunnen voorbereiden.
Impact
De staat van het water verandert onder in invloed van onder andere regelgeving, veranderend gebruik en klimaatverandering. Zo moeten volgens de Kaderrichtlijn Water alle waterlichamen in Nederland eind 2027 voldoen aan strengere doelstellingen voor biologische en chemische kwaliteit en temperatuur. Daarnaast hebben de transities voor energie en grondstoffen in de Rotterdamse haven mogelijk gevolgen voor het watergebruik, lozingen of de inname van koelwater in bedrijfsprocessen.
En dan is er klimaatverandering. Naast incidentele weersextremen als droogte of juist extreme neerslag, leidt die tot zeespiegelstijging. Ook ingrepen in de infrastructuur, mede als antwoord op klimaatverandering, kunnen veranderingen teweeg brengen, waarop bedrijven kunnen of misschien zelfs moeten anticiperen.
Research
De onderzoekers hebben de ontwikkelingen ingedeeld in 5 thema’s: transport over water, waterkwaliteit, waterbeschikbaarheid, waterveiligheid en wateroverlast. Voor elk thema zijn de volgende zaken in kaart gebracht: [1] de huidige situatie, [2] een overzicht van de relevante (overheids-)instanties in het thema, [3] toekomstige uitdagingen en [4] mogelijke maatregelen.
Hoe maken we de haven van Rotterdam toekomstbestendig voor deze watergerelateerde uitdagingen? Vanuit die vraag deden onderzoekers van Deltares literatuuronderzoek. Ze vulden hun bevindingen aan met inzichten van experts uit de SmartPort klankbordgroep.
Vragen die aan de orde kwamen: Welke wateruitdagingen komen er op bedrijven en overheden af? Wat kunnen bedrijven zelf doen om zich tijdig voor te bereiden? Welke grootschalige ingrepen in het watersysteem worden op langere termijn overwogen en wat zijn de mogelijke gevolgen daarvan voor de bedrijven?
Opportunities
Dit onderzoek was gericht op bewustwording voor het havenbedrijfsleven. Als bedrijven weten wat er op hen afkomt, kunnen ze hier beter op anticiperen in beslissingen voor investeringen en maatregelen. Het onderzoek biedt ook inzicht in kansrijke maatregelen voor bedrijven om zich voor te bereiden op de verschillende wateruitdagingen. Tevens geeft het onderzoek inzicht in dwarsverbanden tussen verschillende ontwikkelingen en mogelijke onderwerpen voor vervolgonderzoek.
Voor het faciliteren van transport over water kan worden gedacht aan het vergroten van de voorspelbaarheid van laagwater op de rivieren, zodat industrie en logistiek daarop beter kunnen anticiperen. Een andere optie is het (tijdelijke) gebruik van een multimodaal netwerk (per weg, spoor, binnenvaart en pijpleiding). Daarnaast kan de binnenvaartvloot, hetzij in ontwerp, dimensionering of samenstelling, aangepast worden om, ten koste van efficiëntie, robuuster te zijn ten tijde van lage afvoeren.
De waterlichamen in de haven voldoen op dit moment nog niet aan de KRW-doelstellingen voor waterkwaliteit. Dat kan gevolgen hebben voor lozingsvergunningen en activiteiten als baggeren en scheepvaart. Het havenbedrijfsleven kan hierop voorsorteren door lozingsvergunningen langs de nieuwe eisen te leggen en, waar nodig, kosteneffectieve maatregelen te identificeren.
Om mogelijke tekorten aan zoet water voor het havenbedrijfsleven te beperken, kunnen bedrijven zuiniger omgaan met water of kijken naar vormen van hergebruik of het gebruik van licht-verzilt water.
Voor waterveiligheid zouden het tijdig ophogen van terreinen, nemen van golf-remmende maatregelen en dry/wet proofing van infrastructuur en materieel bij geplande herinrichtingen van het haventerrein nu al meegenomen moeten worden. Bij wateroverlast kunnen wadi’s helpen bij het infiltreren en zuiveren van afstromend regenwater (dat in het havengebied mogelijk vervuild kan zijn).
Challenges
Water agenderen terwijl de urgentie nog niet wordt gevoeld, is lastig. Maar inspelen op lange termijn ontwikkelingen vraagt vaak wél al om actie en investeringen van bedrijven op korte termijn. Dit is zeker relevant als het gaat om grote investeringen met lange terugverdientijden, zoals aanpassingen in de dimensionering (diepgang) van nieuw te bouwen binnenvaartschepen of de inrichting van haventerreinen om beter bestand te zijn tegen extreme neerslag of overstromingen.
Partners
Deltares en SmartPort, met medewerking van Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, gemeente Rotterdam, Rijkswaterstaat West Nederland Zuid, Waterschap Hollandse Delta en Evides Industriewater.
Looptijd
2024
Dit project is onderdeel van de roadmap Futureproof Port Infrastructure. Download het rapport van deze verkennende studie hier en neem voor meer informatie contact met ons op.
Download visuals
