CHAIN: strategieën voor de transitie naar e-fuels in de Rotterdamse haven
CHAIN: strategieën voor de transitie naar e-fuels in de Rotterdamse haven
In de Rotterdamse regio, rijk aan petrochemische industrie, speelt de productie van brandstoffen van oudsher een grote rol. Hoe kan de enorme economische activiteit van die sector behouden worden, als we in de nabije toekomst afscheid nemen van de fossiele brandstoffen? Over de vraag: Hoe gaat het Rotterdams havengebied de overstap maken naar e-fuels? gaat het onderzoeksproject CHAIN.
Uit het eerder afgeronde Power-2-Fuels onderzoek kwam al naar voren dat e-methanol, e-diesel, e-ammoniak, e-LNG en e-kerosine de meest relevante e-fuels zijn voor zwaar wegtransport, luchtvaart en scheepsvaart. Het CHAIN-onderzoek richt zich daarom op deze e-fuels en op groene waterstof. Als we daarbij uitgaan van de wenselijke situatie dat de hele keten – met import van grondstoffen en de productie van de brandstoffen in Rotterdam – in bedrijf blijft, zijn met name e-diesel en e-kerosine erg interessant: de productie van deze e-fuels zorgt voor de meeste economische activiteit in de Rotterdamse regio.
Research
Het onderzoek verloopt in 4 fasen:
- Allereerst wordt de impact van een transitie naar e-fuels in kaart gebracht voor de haven en het brandstofcluster.
- Vervolgens worden er een aantal specifieke waardeketens (op globaal niveau) uitgewerkt en geanalyseerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de productie van waterstof in Australië, transport en opslag in vloeibare vorm (LOHC) naar en in Rotterdam en uiteindelijke toepassing van waterstof als brandstof voor binnenvaart. Tijdens deze analyse wordt er ook rekening gehouden met de impact op andere sectoren (zoals het petrochemisch cluster).
- Hierna wordt op basis van inzichten uit stap 1 en 2 een basisstrategie voor 2030-2050 opgesteld voor de regio Rotterdam: Waarop kan Rotterdam het beste inzetten? Eigen productie, import of een combinatie van beiden?
- Deze basisstrategie wordt vervolgens aangepast voor toetsing in verschillende scenario’s. De meegenomen scenario’s zijn: (1) Acceleration, waarin globaal de klimaatdoelen worden behaald, (2) Frontrunners, waarin de EU en een aantal andere landen de klimaatdoelen behalen, maar de rest van de wereld niet en (3) Inertia, waarin de EU en rest van de wereld geen van allen de klimaatdoelen behalen.
Gedurende het hele proces zijn kernpartijen vanuit de industrie aangesloten en daarnaast vindt er een workshop plaatst met een nog breder palet aan marktpartijen.
Impact en Opportunities
De Rotterdamse haven bergt momenteel een van de grootste brandstofclusters ter wereld en het is van enorm belang om de gemoeide economische activiteiten te behouden. E-diesel en e-kerosine vereisen relatief veel productiestappen en dat maakt deze 2 e-fuels interessant voor het behouden van de economische activiteit. Om deze reden zijn er 5 extra waardenketens (gericht op de productie) van deze e-fuels geanalyseerd tijdens het CHAIN project. Dat zijn:
- Groene waterstof (import) en CO2 > e-syngas productie in NL > productie van syncrude in een Fischer-Tropsch plant in NL > productie van e-diesel en e-kerosine in een bestaande/aan te passen hydrocracker in NL;
- e-LNG (import) uit groene waterstof en CO2 > productie van syncrude in een Fischer-Tropsch plant in NL > productie van e-diesel en e-kerosine in bestaande/aan te passen hydrocracker in NL;
- Syncrude (import), geproduceerd in een Fischer-Tropsch plant uit e-syngas o.b.v. groene waterstof en CO2 > productie van e-diesel en e-kerosine in bestaande/aan te passen hydrocracker in NL;
- E-methanol (import), geproduceerd o.b.v. groene waterstof en CO2 > productie van e-diesel en e-kerosine;
- Directe import van e-diesel en e-kerosine
Deze routes zijn tijdens het onderzoek verder gespecificeerd en economisch geanalyseerd. Vervolgens is de output gebruikt om de eerder genoemde strategieën te verrijken.
Met de uitkomsten van dit project ontstaat er een beter inzicht in de impact van een transitie naar e-fuels voor de regio Rotterdam in verschillende e-fuel waardeketens en kunnen bedrijven en overheden beter inzicht krijgen in wat verschillende strategische keuzes (kunnen) betekenen voor de Rotterdamse haven en de regio eromheen.
Challenges
Voor correcte techno-economische analyses zijn data cruciaal, maar erg lastig te ontsluiten. Denk hierbij aan data over de verschillende (toekomstige) proces-efficiëntie, energiebronnen en geopolitieke impact op (import)prijzen. En natuurlijk is de volledige brandstoffen- en e-fuelsketen van grondstof tot eindconsument momenteel enorm in ontwikkeling. De juiste samenwerking en transparantie binnen de keten biedt hier de nodige ondersteuning.
Partners
TNO, Havenbedrijf Rotterdam, Gate Terminal, Nouryon, Shell, Voltachem, BP, Deltalinqs, Sohar Port & Freezone, Vopak en SmartPort.
Looptijd
2020-2021
Dit project is onderdeel van de roadmap Smart Energy & Industry. Voor meer informatie over dit project of deze roadmap, neem contact met ons op.